" اَلو روانشناس "

مهارتهای زندگی ، توانایی های روانی ، اجتماعی برای رفتار انطباقی هستند که افراد را قادر می سازد تا به طور موثری با مقتضیات و چالشهای روزمره مقابله کند . آموزش این مهارتها موجب ارتقاء رشد شخصیتی و اجتماعی ، ممحافظت از حقوق انسانها و پیشگیری از مشکلات روانی – اجتماعی می شود .

مهارتهای زندگی شامل ده مهارت اصلی و اساسی هستند که غالباً بصورت جفت جفت طبقه بندی می شوند ، زیرا بین هر جفت ارتباط طبیعی وجود داشته ودرحقیقت به منزله دو روی یک سکه هستند .

این مهارتها عبارتند از :

1. خودآگاهی 2. همدلی

3. برقراری رابطه موثر 4. روابط بین فردی

5. تصمیم گیری 6. حل مساله

7. تفکر خلاق 8. تفکر انتقادی

9. مقابله با هیجانات 10. مقابله با استرس

برقراری ارتباط مؤثر:

در دنیای امروز ، ارتباط محور اصلی زندگی انسانها را تشکیل می دهد و مهارتهای ارتباطی از منحصر به فرد ترین و مهم ترین مواردی است که فرد را به سوی موفقیت سوق می دهد . ارتباط مؤثر مهارتی است که می توان آن را پرورش داد و تقویت نمود و بدیهی است که اینکار نیاز به اطلاعات و آگاهی و تمرین آگاهانه و کاربرد شیوه ها و روشهای آن دارد و از طریق تمرین ، مهارتها افزایش یافته و درک ما را از فرآیندهای ارتباطی خود و دیگران عمیق تر می گرداند و نیز عاملی است که ما را به اهداف خود رسانده تا به موفقیت نائل شویم ؛ در واقع نیاز به ارتباط یک نیاز روانی – اجتماعی است برای همه انسانها در هر زمان و مکان و در هر سن و شرایطی .

چرا ارتباط برقرار کنیم ؟

وقتی که جسم شما آماده انفجار است چه کسی مایل است خودش را کنترل کند؟ چرا به جای کنترل و تسلط بر خود عصبانی می‌شویم؟ چون مغز ما در تسخیر خشم است.
احساسی تلخ و عذاب‌آور است. خشم، افراد را مضطرب، نگران، اسیر و ناراحت می‌کند. پس بنابراین چرا بعضی افراد به دنبال خشم هستند؟ چطور ممکن است کسی به خشم و غضب خود وابسته شود؟
▪ هجوم خشم: در واقع همان احساس فیزیکی نیرومندی است که همراه با عصبانیت بروز می‌کند. این هجوم نتیجه واکنش (ستیزگریز) طبیعی بدن در مقابل خطر است. افزایش و هجوم ناگهانی آدرنالین، افزایش ضربان قلب، نفس‌های تند و پی‌درپی و انقباض ماهیچه‌ها خشم و غضب بدن را فعال می‌کند.
افزایش ترشح آدرنالین می‌تواند موجب احساس توانایی در شما باشد و در یک روز کسالت‌آور خسته‌کننده، شور و هیجان همراه خود بیاورد.
وقتی که جسم شما آماده انفجار است چه کسی مایل است خودش را کنترل کند؟ چرا به جای کنترل و تسلط بر خود عصبانی می‌شویم؟ بعضی افراد تندخو کاملا کنترل خشم خود را از دست می‌دهند، آنها دچار خشم و غضب کورکورانه و یا جنون خشم می‌شوند.
در واقع مغزشان سرشار از خشم می‌شود، برای مدتی مغزشان از کار می‌افتد و جریان داخل آن بسته شده و درست مثل افرادی که دچار خشم کورکورانه هستند قادرند در حین عصبانیت خود و دیگران را بکشند. هجوم خشم یکی از جذابیت‌های نهفته خشم است، در حقیقت ترک این حالت و اوج تحرک و قدرت می‌تواند همانند ترک موادمخدر دشوار باشد.
▪ فقدان تسلط بر خود
افتادن در دام خشم آسان است زمانی که شخص اسیر این دام شود عصبانیت تنها احساسی است که شخص به وفور آن را با خود دارد. در این حالت افراد برای احساس لذت- هیجان و سرزندگی خود- به خشم نیاز پیدا می‌کنند. هنگامی که خشم بر آنها غلبه می‌کند، از دست دادن تسلط و کنترل خود را لمس می‌کنند و در این حالت برده و اسیر خشم خود می‌شوند.مشکل و مسئله اصلی هر نوع اعتیاد از دست دادن کنترل خود است.
▪ نشانه‌های اعتیاد به خشم
در ادامه فهرست، سؤالاتی را که به شما کمک می‌کند تشخیص دهید به خشم معتاد هستید یا خیر مرور می‌کنیم.
ـ من به دنبال بهانه و دلیلی برای عصبانی‌شدن هستم.
ـ وقتی عصبانی نمی‌شوم حوصله‌ام سر می‌رود.
ـ دوست دارم درست و حسابی دعوا کنم

.

در روز ایمیل‌ها و نظرات مثبت و دلگرم‌کننده زیادی برای ما می‌آید که درواقع تنها چیزی است که ما را تشویق به ادامه راه می‌کند. اما درکنار این نظرات مثبت، نظرات منفی هم گاه و بیگاه برایمان می‌آید: انتقاداتی درمورد موضوعات و محتوای مقالاتمان.
شما چطور با انتقادات دیگران برخورد می‌کنید؟ تصور ما بر این است که اولین واکنش اکثر ما دفاع از خودمان یا بدتر از آن، حمله به فرد منتقد است.
و با اینحال، با اینکه انتقاد می‌تواند ناراحت ‌کننده باشد و روحیه را ضعیف کند، اما می‌توان از دیدگاهی مثبت هم به آن نگاه کرد: انتقاد نشانه صداقت طرف‌ مقابل است و می‌تواند ما را به سمت عملکردی بهتر راهنمایی کند. انتقاد می‌تواند فرصتی برای پیشرفت باشد.
اولین واکنشتان را متوقف کنید
اگر اولین واکنشتان حمله به فرد منتقد یا حالت تدافعی گرفتن است، قبل از نشان دادن هر نوع واکنشی یک دقیقه صبر کنید. یک نفس عمیق بکشید و کمی به آن موضوع فکر کنید.
ما هم وقتی مورد انتقاد قرار می‌گیریم اول کمی عصبانی می‌شویم اما به خودمان یاد داده‌ ایم همان لحظه برخورد نکنیم. مثلاً برای جواب دادن به ایمیل‌ های انتقادی حداقل یک ساعت صبر می‌کنیم

.

در موقعيت‌هاي مختلفي گاهي ناچار به انتقاد كردن از ديگران هستيد. بايد همه تلاش خود را به كار بنديد تا انتقادتان سازنده باشد تا بر فرد موردنظر تاثير بگذارد. در اينجا به راهكارهايي اشاره مي‌كنيم كه به شما كمك خواهد كرد. انتقاداتي ارائه كنيد كه نه آنقدر بي‌فايده و بيهوده باشد و نه باعث رنجش فرد مقابل شود ، اما در عوض تاثيرگذار بوده و باعث پيشرفت و اصلاح او شود.
خصوصيات شخصي فرد را ناديده بگيريد: اگر مي‌خواهيد انتقاد شما سازنده و تاثيرگذار باشد ،‌ بايد تا مي‌توانيد از دخالت دادن خصوصيات شخصي فرد مورد نظر خودداري كنيد. اگر بخواهيد در انتقادتان صرفا به نقص‌هاي او اشاره كنيد، تصور خواهد كرد قصد خوار كردن شخصيتش را داريد و توجهي به حرف‌ها و انتقادتان نخواهد كرد و علاوه بر اين كه از شما كينه به دل خواهد گرفت، به قول معروف انتقادتان را از يك گوش مي‌گيرد و از گوشي ديگر بيرون مي‌كند. با اين كه دشوار است اما بايد تلاش كنيد كه تا مي‌توانيد شخصيت فرد را از كارش جدا كنيد.
اگر در انتقادتان صرفا به نقص‌هاي او اشاره كنيد ، تصور خواهد كرد قصد خوار كردن شخصيتش را داريد و توجهي به حرف‌ها و انتقادتان نخواهد كرد

.

در تحقیقی که در دانشگاه کلـورادو انـجام گـرفت، مشخص شـد که افراد میتوانند توانایی سرکوب احسـاسی را در خـود ایجاد کنند. ایـن تحقـیق فـعالیـت مـغز را در افراد تحـت آزمـایش کـه برای سرکوب خاطرات مربوط بـه تصـاویر منـفی تعلیم دیده بودند، مـی سنجـید و دو مکـانیـزم را در قسـمت جلـو مـغز نشـان داد. ایـن تحقـیـق مـی تـوانـد بـه متخصصین بـالینـی کـمک کنـد روش هـای درمانی جدیدی برای آنها که قادر به سرکوب
خاطرات ناراحت کننده خود نیستند و با بیماری های اختلالات استرس، ترس مفرط، افسردگی، اضطراب، و سندرم وسواس در ارتباط است، ابداع کنند.

محقق این تحقیق می گوید، "ما در این تحقیق نشان می دهیم که افراد می توانند با تمرین برخی خاطرات خود را در یک زمان خاص سرکوب کنند. ما تصور می کنیم به مکانیزم های عصبی آن دست یافته ایم و امیدواریم که این یافته های جدید و تحقیقات آتی، به رویکردهای درمانی-دارویی جدیدی در درمان انواع مختلفی از اختلالات احساسی ختم شود."
"طی مرحله تمرینی این تحقیق، از شرکت کننده ها خواسته شد 40 جفت مختلف تصویر را به ذهن بسپارند که هر جفت از یک صورت انسانی و یک تصویر اخلال گر مثل یک تصادف اتومبیل، یک سرباز زخمی، یک صحنه قتل وحشیانه، یا صندلی الکتریکی ساخته شده بود

."