" اَلو روانشناس "

در آخرین پنجشنبه سال همه آرامستان ها به رسم بر پایی سنت دیرینه ” پنجشنبه آخر سال ” پر میشود از حضور ما زندگان، حضوری توام با ابرهای اسفند ماه و زمستانی که روز های آخر بودنش را نفس می کشد و بهاری که بی تاب آمدن است.
پنجشنبه آخر سال، دلت می ماند که دلگیر شود از نبودن آنهایی که دوستشان داری و یا خوشحال شد از بی تابی بهاری که می خواهد بار دیگر همه رستنی های سبز رنگش را به تو هدیه کند! مبهوت و سرگردان می مانی از این کنتراست بزرگ معنوی خالق بی همتا، همانی کنتراستی که در حکمت خداوندی ریشه دارد، همانی که بارها و بارها از کودکی برایمان قصه گفتند ” یکی بود یکی نبود” و حالا این تویی که این قصه ات را برای دیگری همان گونه آغاز می کنی که یکی بود و یکی نبود.


آرامستان ها پر است از ” حمد و سوره ” هایی که بر زبان می رانیم ، پر است از حسرت هایی که برای نبودن عزیزی کشیده می شود و به حرمت حکمت خداوند با گفتن ” هر چه حکمت اوست” فرو می نشیند.



حالا که بوی عید سبز تر از سبزه هایی که مادر از یکماه پیش سبزشان کرده، به مشام می رسد، انگار دلمان خیلی بیشتر می گیرد از نبودن هایی که به بودنشان عادت داشتیم! دلمان می گیرد برای آنها که خاک را در آغوش دارند و انگار به هر رستی و سبزه ای نزدیکترند!


آخرین پنجشبه سال. دلت برای مادرت تنگ میشود، برای پدرت برای فرزندت؟! حق داری دل تنگ باشی! حق داری دل تنگی ات را با اشکی از چهره فرو بنشانی و خودت را به قدرت وصف نشدنی ” رویا ” بسپاری و به یاد همه خاطراتت با اویی که امسال عید در کنارت نیست، لبخند بزن.

پنجشنبه آخر سال، می گویند این روز ها خفتگان ابدی در خاک بوی آرد تفت داده، گلاب و زعفران را حس می کنند و چشم به راه می مانند تا بروی به خانه از جنس خاک و سنگشان.



به سراغ من اگر می آیید نرم و آهسته بیایید …


شعر زیبای سهراب یادم می آید وقتی سبزه های روبان قرمز را بالای مزارها می بینم، آری بیشتر یاد این شعر سهراب می افتم وقتی مادری را می بینم که با چشمی اشک آلود با گلاب سنگ مزار فرزندش را می شوید! شاید بشود شعر سهراب را جوری دیگر برایشان بخوانیم، ” به سراغ من اگر می آیید نرم و آهسته بیایید مبادا که ترک بردارد چینی نازک تنهایی من به سراغ من اگر می آیید قل هو والله را بر زبان جاری کنید به سراغ من اگر می آیید با گلابی سنگ مزارم را تر کنید به سراغ من اگر می آیید … “


این پنجشنبه آخر سال هم به دیدارشان می رویم، دیدار آنهایی که چشم انتظاری شان را نمی بینیم و صدایشان را نمی شنویم.


یادشان بخیر. یاد همه آنهایی که دیروز بودند و امروز نه، همه آنهایی که پارسال رخت و لباس عید خریدند و امسال نه، هم آنهایی که لحظه تحویل سال صورتشان را بوسیدیم و عید زمان را تبریک گفتیم و امسال تنها با خواندن فاتحه ای یادشان می کنیم.


زندگی میهمانی و جشن آمدن ها و رفتن هایمان است. واقعیتی که بی شک روح و دلمان را می آزارد. کاش دلمان خوش باشد از یادگاری های بزرگی که در دنیا باقی می گذاریم و کوله بار پری که با خود به آخرت می بریم.

عیدی می تواند همیشه پول نباشد و چیزی که بعنوان عیدی مادر و پدر به فرزندشان می دهند می تواند خاطره انگیزترین و ارزشمندترین عیدی غیرنقدی باشد که با دادن آن برای وی تازگی و تحول ایجاد کند.


شايد بتوان يكي از وظايف مهم پدر و مادرها را خاطره‌سازي‌ براي بچه‌ها دانست. خاطره‌هاي خوب دوران كودكي براي هميشه با بچه‌ها مي‌مانند و از همان دوران كودكي باعث رابطه بهتر، لذت‌بخش‌تر و حتي احترام‌آميز‌تر بين بچه‌ها و والدين مي‌شوند. خاطره‌هاي خوب گذشته، حس افراد را نسبت به‌خودشان و زندگي‌شان بهتر مي‌كند و اميد به زندگي و آينده بهتر را به آنها مي‌دهد. خاطره‌هاي خوبي مثل عيدي گرفتن، ديد و بازديد‌هاي عيد و سفرها، بچه‌ها را سازگار‌تر مي‌كند و احتمال موفقيت تحصيلي، زندگي كاري و خانوادگي بهتر و قدرت سازگاري در اجتماع را در آنها بالا مي‌برد. خاطره‌هاي خوب دوران كودكي، سهم زيادي در شادي آدم‌ها به‌عهده مي‌گيرند.

چطور مي‌توان از عيدي خاطره ساخت ؟

براي اينكه مقوله عيدي را به يك اتفاق بهتر تبديل كنيد، ريزه‌كاري‌هاي مهمي وجود دارد كه اصلا ربطي به قيمت و ارزش اقتصادي عيدي مورد نظر ندارد. در اين زمينه پيشنهاد‌هاي زير خواندني است:لذت عيدي گرفتن را در چند ثانيه مثلا لحظه سال تحويل خلاصه نكنيد. از روزها قبل از سال نو مي‌توانيد خاطرات عيدي گرفتن دوران كودكي خودتان را براي بچه‌ها تعريف كنيد. داستان قديمي عمونوروز و عيدي‌هاي آن دوران هم مي‌تواند براي بچه‌ها جالب باشد. اين قصه‌ها علاوه بر اينكه لذت عيدي گرفتن را براي بچه‌ها بيشتر مي‌كند و عيدي در چشم آنها باارزش‌تر مي‌شود مي‌تواند در آموزش نكاتي در عيدي گرفتن يا نگرفتن هم به بچه‌ها كمك كند.

عيدي نوعي هديه است. اگر در خانه خود چند فرزند داريد يا مي‌خواهيد به چند كودكي كه در يك گروه سني هستند هديه بدهيد، بهتر است هديه‌ها از يك نوع و شبيه هم باشند. در توصيه‌هاي ظريف اسلام براي تربيت فرزند آمده است كه بهتر است در گروهي متشكل از دختران و پسران، هديه ابتدا به دختران و بعد به پسران داده شود.

فرق عيدي با يك خريد معمولي براي بچه‌ها در زمان و نوع هديه‌كردن آن است. اگر روز اول سال بگذرد و شما عيدي دادن را به بعدها موكول كنيد ديگر لطفي نخواهد داشت.

عيدي بايد هيجان و لذتي را به همراه داشته باشد پس مي‌توانيد از بسته‌بندي‌هاي زيبا، نوشتن جمله‌هاي كوتاه روي آن و بستن چشم‌هاي بچه‌ها براي حدس‌زدن كادو استفاده كنيد. گاهي نوع هديه دادن خلاقانه شما مي‌تواند براي بچه‌ها شيرين‌تر و به يادماندني‌تر از خود عيدي باشد.

عيدي گرفتن براي بچه‌ها مهم است، بنابراين همزماني آن با موضوعات ديگر مي‌تواند به آن مسائل هم بار ارزشي و مهم بودن بدهد. فرض كنيد عيدي را در بشقابي داخل سفره هفت‌سين بگذاريد و از بچه‌ها بخواهيد عيدي خود را بردارند. اين روش مي‌تواند حداقل كاركرد خاطره خوب عيدي نوروز براي آينده بچه‌ها باشد اما با آن هيچ موضوع ديگري ارزش دوچندان پيدا نمي‌كند. حالا فرض كنيد همين عيدي با صداي دعوت هيجان‌انگيز و شاد مادر از بچه‌ها همراه شود كه «بچه‌ها زود بياييد كه بابا مي‌خواد عيدي بده». اين شادي صداي مادر، ولع بچه‌ها را براي محترم دانستن فردي كه مي‌خواهد عيدي بدهد بالا مي‌برد و جايگاه پدر كه در خانه نقش مدير را دارد بهتر مي‌كند. عيدي مي‌تواند به جاي پول‌هاي كهنه از پول نو تشكيل شود كه لاي كتاب باارزش قرآن قرار داده شده. در اين حالت انس به مفاهيم ديني همراه با لذت عيدي گرفتن دوچندان مي‌شود.

عيدي‌هاي ماندني بدهيم

من می‌توانم بـه تــو اعتمـاد کنم؟

«نمی‌دونم از کی شروع شد ولی هر کاری می‌کنم نمی‌تونم بهش اعتماد کنم؛ شاید تقصیر خودمه. شاید هم اون با کارش باعث شده نتونم حس خوبی داشته باشم. دلم می‌خواد بدونم کجاست، چه کار می‌کنه؛ سر کارشه؟ واقعا جلسه داره؟ چرا هیچ وقت رمز موبایلش رو به من نمی‌گه؟ پس چرا من همیشه موبایلم روی میزه!؟ ولی اینجوری نمی‌شه. خودم هم حس خوبی ندارم.

انگار بي‌قرارم، اصلا آرامش ندارم... .» متأسفانه اين دغدغه بسياري از زن‌ها و شوهرهايي است كه گاهي با بي‌اعتمادي نسبت به يكديگر، زندگي را، هم به‌خودشان و هم اطرافيان زهر مي‌كنند. اينكه دائم تحت كنترل ريسمان‌هاي نامرئي همسرت باشي حس خوبي نيست؛ اينكه يك نفر دائم بخواهد بداند كجا هستي، كجا مي‌خواهي بروي و كي برمي‌گردي خانه، حس بي‌اعتمادي را در تو زنده مي‌كند. از طرفي كسي هم كه با اين افكار آزاردهنده مواجه مي‌شود، اين را حق خود مي‌داند كه از كار‌هاي طرف مقابلش مطلع باشد، غافل از اينكه به اين ترتيب نه‌تنها مقاومتش بيشتر مي‌شود بلكه نمي‌تواند به نتيجه مطلوبي هم برسد. ولي واقعا چه بايد كرد؟ چرا به جاي اعتماد كردن به يكديگر در كار هم تجسس مي‌كنيم؟ شايد دليل اصلي‌اش اين باشد كه تعريف درستي از زندگي زناشويي، حق و حقوق واقعي كه نسبت به هم داريم و احترامي كه بايد به خواسته‌هاي همديگر بگذاريم نداريم. در اين خصوص با دكتر مريم نجابتيان، مشاور خانواده و مدير گروه روانشناسي وزارت ورزش و جوانان صحبت كرده‌ايم‌.

به نوع ارتباط‌تان نگاه كنيد

‌ انتخاب همسر‌ از راه‌هايي است كه مي‌تواند به بسياري از نياز‌هاي فردي و غريزي ما پاسخ بگويد و زمينه‌اي است براي اينكه بتوانيم به نيازهاي دروني خودمان پاسخ بدهيم. در واقع با ازدواج مي‌توانيم كودك درون خودمان را نوازش دهيم و آرامش كنيم. بنابراين با انتخاب همسر و زندگي زناشويي، ما به بخشي از نيازهاي دروني خودمان پاسخ مي‌دهيم. ولي مي‌خواهيم بدانيم فرايند ارتباط زناشويي موفق چه فرايندي است كه طي آن زن و شوهر از مرزهاي ظاهري زناشويي مي‌گذرند و براي رابطه خودشان حريم مي‌سازند كه در اين حريم، هم مي‌توانند نيازهاي خودشان را برآورده كنند و هم به نيازهاي عاطفي همسرشان پاسخ بدهند و در ارضاي اين نيازها به آرمان‌ها و اهداف ارتباط زناشويي هم برسند.

معناي حريم را مي‌دانيد؟